ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ – ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ ΣΤΟΝ ΠΑΡΝΑΣΣΟ
Η Προστατευόμενη περιοχή του Παρνασσού λόγω της γεωγραφικής θέσης, της ποικιλίας του ανάγλυφου, των μητρικών πετρωμάτων και των ανθρωπογενών επιδράσεων βοήθησαν στη διαμόρφωση ιδιαιτέρων συνθηκών που είναι ιδανικές για την εμφάνιση της πλούσιας χλωρίδας. Στην ευρύτερη περιοχή του Παρνασσού εξαπλώνονται 1418 είδη και υποείδη φυτών (21,4% της ελληνικής χλωρίδας), με πιο σημαντικά τα ενδημικά του Παρνασσού, τα ενδημικά της Στερεάς Ελλάδας, τα Ελληνικά ενδημικά και τα ενδημικά της Βαλκανικής Χερσονήσου.
Ο Παρνασσός είναι ξακουστός από την αρχαιότητα για τα αρωματικά – φαρμακευτικά φυτά του. Ο Θεόφραστος στα συγγράμματά του χαρακτηρίζει το βουνό «φαρμακωδέστατον», ενώ ο Διοσκουρίδης στο βιβλίο «Πέρι ύλης ιατρικής» δίνει έμφαση στις φαρμακευτικές ιδιότητες του ελλέβορου (Helleborus cyclophyllus) από τον Παρνασσό.
Ιδιαίτερη σημασία για την περιοχή έχει το ενδημικό είδος Sideritis raeseri Boiss & Heldr. (Τσάι του Παρνασσού) το οποίο εντοπίζεται στον Παρνασσό, Τυμφρηστό (Βελούχι) και σε άλλα βουνά της Αιτωλίας, Δωρίδας και Φθιώτιδας. Τα τελευταία χρόνια δέχεται έντονες ανθρωπογενείς πιέσεις, από την αλόγιστη συλλογή (ξερίζωμα φυτών) και την παράνομη εμπορία του.
Άλλα αρωματικά – φαρμακευτικά φυτά του Παρνασσού που χρησιμοποιούνται ευρέως και έχουν υποστεί ανάλογες συνέπειες, είναι η ρίγανη (Origanum vulgare subsp. hirtum), η μέντα (Acinos sp.) και το θυμάρι (Thymus sp.).
Η προστασία των αρωματικών –μελισσοτροφικών φυτών και φαρμακευτικών βοτάνων απορρέει από τις παρακάτω διατάξεις της Ελληνικής νομοθεσίας :
- το Β.Δ. 657/1963 (ΦΕΚ 191/Α) “Περί απαγορεύσεως κοπής και εκριζώσεως μελισσοτροφικών φυτών”
- τις διατάξεις των παρ. 1 και 4 του άρθρου 66 Ν.Δ. 86/1969 “Δασικαί Αστυνομικαί Διατάξεις”
- την παρ. 1 του άρθρου 19 Ν.998/1979, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, από το Π.Δ. 67/1981 “Πέρι προστασίας της αυτοφυούς χλωρίδας κ.λπ.”
- το Ν. 3937/2011 “Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις”
H συλλογή βλαστών αρωματικών - φαρμακευτικών και μελισσοκομικών φυτών (ρίγανη, τσάι, κ.λπ.) επιτρέπεται αποκλειστικά για την κάλυψη ατομικών αναγκών. Η συλλογή να γίνεται χειρωνακτικώς ή με την χρήση κατάλληλων κοπτικών εργαλείων (μαχαίρι ή ψαλίδι) χωρίς να αποκόπτονται όλοι οι βλαστοί των φυτών, μόνο κατά την εποχή ανθοφορίας και ωρίμανσής τους (Ιούλιος – Αύγουστος). Επιπλέον, τονίζεται ότι απαγορεύεται η εκρίζωση αρωματικών - φαρμακευτικών και μελισσοκομικών φυτών (ρίγανη, θυμάρι, τσάι, μέντα κ.λπ.) καθώς και η συλλογή τους για εμπορία.
Τα αυτοφυή αρωματικά – μελισσοτροφικά φυτά και φαρμακευτικά βότανα συμμετέχουν στη σύνθεση των δασικών και χορτολιβαδικών οικοσυστημάτων καταλαμβάνοντας σημαντικές εκτάσεις και συγκροτώντας οικοτόπους με ιδιαίτερη οικολογική αξία.
Η διατήρηση της βιοποικιλότητας και η προστασία τους είναι ευθύνη όλων μας.