Η πλούσια χλωρίδα του Παρνασσού, εξαιτίας της ιδιαιτερότητας και σπουδαιότητάς της, έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον πολλών βοτανικών επιστημόνων αλλά και ερασιτεχνών από πολύ παλιά.Ωστόσο, οι εξερευνήσεις και συλλογές τους περιορίζονταν στα μεγάλα υψόμετρα, στους βράχους και στα διαζώματά τους.

Η διαμόρφωσή της χλωρίδας οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, όπως:

• στη γεωγραφική θέση του Παρνασσού,
• στο ποικίλο ανάγλυφο του (χαράδρες, απότομες και ήπιες πλαγιές, αποστρογγυλωμένες κορυφές, βραχώδεις εξάρσεις, κοιλάδες κ.α.),
• στο μητρικό πέτρωμα (σκληροί ασβεστόλιθοι και δολομίτες, φλύσχης και σύγχρονες αποθέσεις) και στα εδάφη που εμφανίζονται σε κάθε οικότοπο,
• στο κλίμα και στα επιμέρους μικροκλίματα, αλλά και
• στις διάφορες ανθρωπογενείς επιδράσεις.

Τα περισσότερα από τα σπάνια και απειλούμενα φυτικά είδη απαντώνται στις χαράδρες Βελίτσα και Νερομάνα και στους βραχώδεις βιότοπους του Γεροντόβραχου, στις ορθοπλαγιές, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή πάνω από τα όρια δασών της ελάτης. Έτσι, προκύπτει η αναγκαιότητα διατήρησης και προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής.

Από πλευράς γεωγραφικής εξάπλωσης, ο Παρνασσός φιλοξενεί φυτά που απαντούν και σε άλλες περιοχές της γης (μεσογειακά και υπομεσογειακά είδη), όπως φυτά που τα βρίσκουμε σ’ όλη την παραμεσόγειο περιοχή ή σε ένα μεγάλο τμήμα της, αλλά και πιο μακριά. Η σημαντικότερη κατηγορία, όμως, είναι αυτή των ενδημικών ειδών που αντιπροσωπεύεται από τα ενδημικά του Παρνασσού (μια φυσική κληρονομιά που έχουμε υποχρέωση τουλάχιστον να διατηρήσουμε), της Στερεάς Ελλάδας, τα ελληνικά ενδημικά, και τα ενδημικά της Βαλκανικής Χερσονήσου.

Παρ’ όλα αυτά, δεν έχει πραγματοποιηθεί ακόμα λεπτομερής καταγραφή και αξιολόγηση της χλωρίδας. Από τα 854 taxa που έχουν καταγραφεί (691 είδη και 153 υποείδη στα οποία περιλαμβάνονται και 10 ποικιλίες), 5 αποτελούν τοπικούς ενδημίτες:

-Centaurea musarum Boiss. & Orph.,

-Erysimum parnassi (Boiss. & Heldr.) Hausskn.,

-Euphorbia orphanidis Boiss,

-Bupleurum capillare Boiss. & Heldr.,

-Campanula rupicola Boiss. & Spruner.

Στην περιοχή απαντώνται επίσης και ελληνικά ενδημικά taxa στα οποία περιλαμβάνονται και τα ενδημικά της Στερεάς Ελλάδας, με αξιόλογο ενδιαφέρον. Ανήκουν στην κατηγορία των σπάνιων ειδών, ή σ’ αυτήν που καθορίζεται από το Προεδρικό Διάταγμα 67/1981, ή και σε άλλες κατηγορίες. Μερικά από αυτά παρουσιάζονται εδώ

Τα ενδημικά Βαλκανικά και Υποβαλκανικά taxa που συναντάμε στην περιοχή παρουσιάζονται εδώ

Μια άλλη κατηγορία περιλαμβάνει taxa που έχουν ενδιαφέρουσες εξαπλώσεις από φυτογεωγραφική άποψη, μιας και απαντώνται σε διάφορες χώρες (μεσογειακά ή/και υπομεσογειακά).

Κάποια από αυτά είναι:

-Erigeron epiroticus που απαντάται στο Νοτιοδυτικό τμήμα της Βαλκανικής χερσονήσου και τοπικά στην Ιταλία.

-Acantholimon ulicinum, με εξάπλωση στην Ελλάδα και Δυτική Ανατολία.

-Galium incanum subsp. incanum, με εξάπλωση στην Ελλάδα και Ανατολία.

-Geranium macrostylum, είδος που απαντά στην Βαλκανική (Ελλάδα, Αλβανία, Βουλγαρία, ΠΓΔΜ, Ουκρανία) και στη Δυτική και Κεντρική Ανατολία.

-Hieracium hypochoeroides subsp. epirense, με εξάπλωση σε Ελλάδα και Ελβετία 

-Thymus longicaulis subsp. chaubardii και Carduus tmoleus, με εξάπλωση στη Βαλκανική χερσόνησο και στην Ανατολία, και

-Dianthus viscidus, με εξάπλωση στα Ν. Βαλκάνια και ΒΔ Τουρκία.

-Taraxacum delphicum. Πρόκειται για είδος που εξαπλώνεται σε Ελλάδα, Βουλγαρία, Τουρκία. 

Επίσης, στην περιοχή βρίσκουμε και το Lactuca intricata -το οποίο απαντάται σε μικρούς πληθυσμούς στην Ελλάδα-, ενώ το Sempervivum marmoreum είναι σπάνιο και αραιά εμφανιζόμενο.

Επιπλέον, υπάρχουν αμιγείς συστάδες Juniperus foetidissima, καθώς και μεμονωμένα άτομα Taxus baccata και Ilex aquifolium. Πολύ περιορισμένη είναι επίσης η παρουσία του Alnus glutinosa στις παρόχθιες διαπλάσεις, οι πληθυσμοί του οποίου στην Ελλάδα πρέπει να προστατευθούν. Ιδιαίτερης οικολογικής σημασίας θεωρείται και η συστάδα με Quercus ithaburensis subsp. macrolepis στα κατώτερα όρια του δάσους ελάτης.

Δείτε φωτογραφίες εδώ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ εδώ